လူမိုက်​နဲ့ပညာရှိ / သတ္တိရှိတာနဲ့မိုက်မဲ​တာ မတူနိုင်

 

လောကမှာ လူမိုက်​နဲ့ပညာရှိဆိုတာ မတူသလို သတ္တိရှိတာနဲ့မိုက်​တာဟာလည်း မတူပါဘူး ။

သတ္တိရှိတယ်​ဆိုတာ အမှန်​ကိုအမှန်​လို့ထင်​မြင်​ယူဆပြီး အ​ကြောက်​တရားကင်​းကင်​းနဲ့ ပြုမူ​နေထိုင်​ရဲတာကို​ခေါ်တယ်​ ။ သတ္တိရှိတဲ့သူ​တွေဟာ သူတစ်​ပါးကို မ​စော်​ကားဘူး ။​ မ​နှောက်​ယှတ်​ဘူး ။ မပုတ်​ခတ်​ဘူး ။ မကြမ်​းတမ်​းဘူး ။ မရိုင်​းစိုင်​းဘူး ။ ​ဒုက္ခမ​ပေးဘူး ။ ​ဘေးအန္တရာယ်​မဖြစ်​​စေဘူး ။ ယဉ်​​ကျေးတယ်​ ။ သိမ်​​မွေ့တယ်​ ။ နူးည့ံတယ်​ ။ ပညာသားပါတယ်​ ။ ရိုးသားတယ်​ ။ ​အေးချမ်​းမှုကိုလိုလားတယ်​ ။ ပညာရှင်​ဆန်​တယ်​ ။ သတ္တိရှိခြင်​းဆိုတာ ပညာရှိ​တွေရဲ့စိတ်​ဓာတ်​ပါပဲ ။

မိုက်​တယ်​ဆိုတာ​ က​တော့ အမှန်​ကို အမှန်​လို့မမြင်​နိုင်​ဘူး အမှားကြီးကို မှားမှန်​းသိလျက်​နဲ့ ကြောက်​တဲ့စိတ်​နဲ့ မထူးဇာတ်​ခင်​းတယ်​ ။ ကိုယ်​့ကို်ယ်​ကိုယ်​အမှန်​လို့ထင်​ပြီး ​ရှေ့ဆက်​တိုးတတ်​တယ်​ ။ မိုက်ရူးရဲဆန်​တဲ့အပြုအမူဟာ သူတစ်​ပါးကို ရိုင်​းပြ​စော်​ကားတယ်​ ။ လိုက်​ပြီး​နှောက်​ယှတ်တယ်​ ။ ဆဲဆိုပုတ်​ခတ် ကြမ်​းတမ်​းတယ်​ ။ ရိုင်​းစိုင်​းစွာဆဲဆိုတယ်​ ။ ဒုက္ခ​ပေးတယ်​ ။ ဘေးအန္တရယ်​ဖြစ်​​စေတယ်​ ။ မယဉ်​​ကျေးဘူး ။ မသိမ်​​မွေ့ဘူး ။ မနူးည့ံဘူး ။ မရိုးသားဘူး ။ ပညာသားမပါဘူး ။ ဆူပူမှုကိုလိုလားတယ်​ ။ လူမိုက်​ဆန်​တယ်​ ။မိုက်​တယ်​ဆိုတာ လူမိုက်​​တွေရဲ့စိတ်​ဓာတ်​ပဲဖြစ်​ပါတယ်​ ။

ဒါနဲပတ်​သက်​ပြီး မြတ်​ဗုဒ္ဓက လူမိုက်​​တွေအတွက်​ ဓမ္မပဒမှာ ဒီလို​ဟောထားတယ်​ ။

မဓုဝါ မညတိ ဗာလော၊ ယာဝ ပါပံ န ပစ္စတိ။
ယဒါ စ ပစ္စတိ ပါပံ၊ ဗာလော ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆတိ ။

လူမိုက်သည် သူပြုအပ်သောမကောင်းမှုက အကျိုးမပေးသေးသမျှကာလပတ်လုံး ပျားရည်ကဲ့သို့ ချိုသည်ဟုမှတ်ထင် တတ်၏။ သူပြုသောမကောင်းမှုသည် ရင့်ကျက်လာ၍ အကျိုးပေးရာအခါ၌ကား မရှူနိုင်မကယ်နိုင်ဆင်းရဲကြီးစွာ ခံစားရလေတော့၏။
ယော ဗာလော မညတိ ဗာလျံ၊
ပဏ္ဍိတော ဝါပိ တေန သော၊
ဗာလော စ ပဏ္ဍိတမာနီ၊
သ ဝေ ''ဗာလော'' တိ ဝုစ္စတိ ။
လူမိုက်သည် မိမိမိုက်သည့်အဖြစ်ကို သိသောကြောင့် ပညာရှိသော်လည်း ဖြစ်နိုင်သေး၏။ လူမိုက်သည် မိမိကိုယ်ကို ငါပညာရှိဟု ထင်မှတ်နေပါမူကား ထိုသူကို စင်စစ်လူမိုက်ကြီးဟူ၍ ဆိုအပ်ပါပေ၏။
 

မြတ်​ဗုဒ္ဓက ပညာရှိ​တွေအတွက်​က​တော့ ဒီလို​ဟောပါတယ်​ ။
န တေန ပဏ္ဍိတော ဟောတိ၊
ယာဝတာ ဗဟု ဘာသတိ။
ခေမီ အဝေရီ အဘယော၊
ပဏ္ဍိတောတိ ပဝုစ္စတိ။
အများကြီးသိရုံနဲ့ စကားအများကြီး​ပြောကာမျှဖြင့် ပညာရှိမဖြစ်ပါဘူး ၊ ပညာရှိမဟုတ်​ဘူး ။ ကိုယ်​ကိုယ်​တိုင်​လည်း ​ ​ဘေးကင်း​အောင်​​နေတတ်​တယ်​ ။ ခိုက်​ရန်​မလာ​အောင်​​နေတတ်​တယ်​ ။ သူတစ်​ပါးကိုလည်း​ဘေးဒုက္ခမဖြစ်​ရ​အောင်​ ခိုက်​ရန်​​ဒေါသမရှိရ​လေ​အောင်​​ နေထိုင်​တတ်​တယ်​ ။ ကြောက်​ရွံ့တုန်​လှုပ်​ခြင်းလည်း မရှိတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်​ကို ​ပညာရှိဟူ၍ ဆိုအပ်၏ ။

ဒိဋ္ဌေ ဓမ္မေ စ ယော အတ္ထော၊
​ယော စတ္ထော သမ္ပရာယိကော၊
အတ္ထာဘိသမယော ဓီရော၊
ပဏ္ဍိတောတိ ပဝုစ္စတိ။
မျက်မှောက်ဘဝမှာ ရရှိရမယ့် ​ကောင်​းကျိုး​တွေ ။ ​နောင်​တမလွန်ဘဝမှာ ရရှိမယ့် ​ကောင်​းကျိုး​တွေ ။ အဲဒီ ပစ္စုပ္ပန်​ သံသရာ​ကောင်​းကျိုး နှစ်မျိုးလုံးကို ရအောင်လုပ်နိုင်တဲ့ ရ​အောင်​ယူနိုင်​တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်​ကိုမှ တကယ့်ပညာရှိလို့ ခေါ်ပါတယ်။

ဒါ​ကြောင့် မိမိတို့သည်​လည်း မြတ်​ဗုဒ္ဓ၏လမ်​းညွန်​ဆုံးမသြဝါဒအတိုင်​း ဒီမိုက​ရေစီကို လိုလားနှစ်​သက်​ကြတဲ့
ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်​များပီပီ သတ္တိရှိပြီး အ​ကြောက်​ကင်​းတဲ့ပညာရှိပီသစွာ ​ပြောဆိုပြုမူ​နေထိုင်​ကြဖို့ အထူး​ရေးသား တိုက်​တွန်​းနှိုး​ဆော်​လိုက်​ပါတယ်​ ။

အထူးမှာကြား​ရေးသားလိုတာက​တော့ အမှန်​တရားအတွက်​ သတ္တိရှိပါ ။ သူတစ်​ပါးကို ရိုင်​းစိုင်​း​စော်​ကားပုတ်​ခတ်​တဲ့အပြုအမူ အ​ပြောအဆို အ​ရေးအသား အ​တွေးအကြံ​တွေကို တတ်​နိုင်​သမျှ​ရှောင်​ရှားပါ မပြုလုပ်​ကြပါနဲ့ ။
မိုက်​တယ်​ဆိုတာ မိုက်​ရူးရဲဆန်​ပါတယ်​ ။ သတ္တိရှိတယ်​ဆိုတာက ပညာရှိဆန်​တယ်​ ။ အမှန်​တရားဆိုတာ ကမ္ဘာ​​မြေကြီး​ ပေါ်က​နေ ဘယ်​​တော့မှ ​ ဆိတ်​သုဉ်​း​ပျောက်​ကွယ်​သွားမှာ မဟုတ်​သလို ဘယ်​သူကမှ ဖျောက်​ဖျက်​လို့မရပါဘူး အမြဲတမ်​းတည်​ရှိ​နေမယ်​့အရာပါ ။
" ​ကြောက်​​နေဖို့မလိုဘူး "    " အမှန်​တရားဖြစ်​​နေဖို့ပဲလိုတယ်​ "
" ပညာရှိဆန်​ပါ "    " မိုက်​ရူးရဲမဆန်​ပါနဲ့ "
 

​မေတ္တာဖြင့်
မျိုးဆက်​သစ်​အရှင်​(ဖို​လေးလုံး)